Kişilerin belli bir otoriteden bağımsız olarak kullanarak sanal yöntemlerle alışverişlerini yapabildikleri kripto para birimi, “kriptoloji” ad verilen şifreleme yöntemiyle kullanıcılarına güven veren bir sanal para türüdür. 2008’de ABD’nin tüm dünyayı etkileyen ekonomik krizi dolayısıyla nakit paraya aranan alternatif çözümler sonucunda ortaya çıkmıştır. Günümüzde alışveriş yaparken kullandığımız TL, Euro veya dolar gibi baskı şeklinde bulunmayan kripto para, sanal cüzdanlar aracılığıyla kullanılır. Dijital mecrada veriler işlenerek ve yüksek ileri teknolojiden faydalanarak kurulan güçlü sistemlerle oluşturulmuş “kripto para madenciliği” yöntemiyle üretimi yapılır.
Kripto paranın nakit paraya nazaran kullanıcılarının tercih sebebi olmasının altında yatan sebeplerden biri, kripto para sisteminin “merkezileşmemiş” veya devlete bağlı olmamasıdır. Merkezileşmemiş bir para sistemi, global para değerlerinin ekonomik verilerinin etkisinden kurtularak bağımsız olarak var olur. Bundan dolayı kripto paranın değerini belirleyen temel şey arz-talep dengesidir. Eğer kripto para, tıpkı hisse senetleri gibi, yüksek seviyede talep görürse, değeri üretimin artmasından dolayı düşecektir; öte yandan arz talebe göre az kaldığı zaman ise değeri yükselir.
Gerek kripto paranın gerek günlük yaşantımızda kullandığımız kredi kartlarının şifreleme yöntemlerinin gizli tutulabilmesi içinse “Blok zincir ağı” isimli bir sistem kullanılır. Özel şifrelemelerle kullanıcılarının bilgilerini gizli ve güvende tutmaya çalışan Blok zincir ağı, aynı zamanda bütün alışverişlerin kaydını da tutar.
Kripto paranın risk teşkil eden yönlerine baktığımızda ise, en önemlisi hacklenmesinin oldukça kolay oluşudur. Denetime tabi tutulmadığı için sıklıkla illegal işlerde kullanılabilir, sanal cüzdan sahibi kullanıcıların bilgileri kolaylıkla bu illegal faaliyetlere satılabilir. Kripto paranın bir diğer riskli durumu ise piyasadaki değerlerinin sıklıkla değişkenlik göstermesidir.
Gün geçtikçe kullanımı ve talebi global olarak artan kripto paranın gelecekte ne olacağı ile ilgili çeşitli fikirler öne sürülüyor. Kripto para, hala değerlerinde sıklıkla dalgalanmalar yaşasa da zaman içerisinde sisteminin oturacağına ve en çok kullanılan para birimi olan Bitcoin’in altının yerini alma olasılığına yönelik inançlar gitgide büyüyor.
